BỆNH KHÔNG DUNG NẠP LACTOSE

“Bé nhà mình cứ uống sữa là đi ngoài, dù đã 6 tuổi bé vẫn gầy gò và thấp bé hơn những bạn bè cùng trang lứa “. Đây cũng là 1 trong những băn khoăn của đa số các bố mẹ có bé bị Bệnh Không dung nạp Lactose. Vậy Không dung nạp Lactose là gì? , có ảnh hưởng thế nào tới sự phát triển của trẻ nhỏ ? Hôm nay GENPLUS xin giải đáp thắc mắc của các bậc cha mẹ qua bài viết dưới đây.

Tổng quan

Bệnh không dung nạp Lactose (tên Tiếng Anh là lactose intolerance) được định nghĩa là khi người ăn hay uống ở các sản phẩm từ sữa mà không thể tiêu hóa hoàn toàn đường (loại lactose) trong sữa.

Nguyên nhân là do sự thiếu hụt lactase – một loại enzyme được sản xuất trong ruột non của người dẫn đến cơ thể không dung nạp lactose. Nhiều người có nồng độ lactase thấp nhưng có thể tiêu hóa các sản phẩm sữa mà không gặp vấn đề gì. Tuy nhiên, nếu người bệnh thực sự không dung nạp được lactose thì sự thiếu hụt lactase sẽ dẫn đến các triệu chứng sau khi ăn thực phẩm từ sữa.

Nguyên nhân bệnh Không dung nạp Lactose

Không dung nạp Lactose xảy ra khi ruột non của người bệnh không sản xuất đủ enzyme (lactase) để tiêu hóa lactose (đường trong sữa).

Thông thường, lactase biến lactose thành hai loại đường đơn giản gồm glucose và galactose, hai loại đường này sẽ được hấp thụ vào máu thông qua niêm mạc ruột.

Nếu thiếu lactase, lactose có trong thức ăn sẽ di chuyển vào đại tràng thay vì được chuyển hóa và hấp thu. Trong đại tràng, vi khuẩn tại đây sẽ tương tác với lactose không tiêu hóa, gây ra các dấu hiệu và triệu chứng không dung nạp lactose.

Có ba loại không dung nạp lactose. Các yếu tố khác nhau gây ra sự thiếu hụt enzyme lactase dẫn đến các dạng khác nhau của bệnh, được trình bày như sau:

1. KHÔNG DUNG NẠP LACTOSE NGUYÊN PHÁT

Đây là loại không dung nạp lactose phổ biến nhất. Những người mắc chứng không dung nạp lactose nguyên phát từ khi sinh ra, khi trẻ thay thế sữa bằng các thực phẩm khác, việc sản xuất lactase thường giảm, nhưng vẫn đủ cao để tiêu hóa lượng sữa trong chế độ ăn điển hình của người lớn.

Trong tình trạng không dung nạp lactose nguyên phát, sản xuất lactase giảm mạnh, khiến các sản phẩm sữa khó tiêu hóa khi trưởng thành. Không dung nạp lactose nguyên phát được xác định về mặt di truyền, xảy ra ở một tỷ lệ lớn những người có nguồn gốc châu Phi, châu Á hoặc Tây Ban Nha. Tình trạng này cũng phổ biến ở những người gốc Địa Trung Hải hoặc Nam Âu.

2. KHÔNG DUNG NẠP LACTOSE THỨ PHÁT

Hình thức không dung nạp lactose này xảy ra khi ruột non giảm sản xuất lactase sau khi bị bệnh, chấn thương hoặc phẫu thuật liên quan đến ruột non. Trong số các bệnh liên quan đến không dung nạp lactose thứ phát là bệnh celiac, loạn khuẩn và bệnh Crohn. Điều trị bệnh này cơ bản có thể khôi phục mức độ lactase và cải thiện các dấu hiệu và triệu chứng, mặc dù có thể mất thời gian.

3. KHÔNG DUNG NẠP ĐƯỜNG SỮA BẨM SINH HOẶC PHÁT TRIỂN

Bệnh này có thể xảy ra nhưng rất hiếm, chỉ xảy ra đối với những đứa trẻ được sinh ra không có men lactase. Rối loạn này được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác theo cơ chế gen lặn, có nghĩa là cả hai bố mẹ đều phải có gen bệnh và cả hai đều truyền cho trẻ, dẫn đến trẻ sinh ra mắc khiếm khuyết di truyền này. Trẻ sinh non cũng có thể không dung nạp lactose vì nồng độ lactose không đủ.

4. TRIỆU CHỨNG BỆNH KHÔNG DUNG NẠP LACTOSE

Biểu hiện của không dung nạp lactose thường bắt đầu từ 30 phút đến hai giờ sau khi ăn hoặc uống thực phẩm có chứa lactose. Các dấu hiệu và triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Tiêu chảy
• Buồn nôn và đôi khi nôn
• Đau bụng quặn (abdominal cramps)
• Đầy bụng
• Có nhiều hơi trong bụng

Nếu bé có những biểu hiện này thì mẹ không nên quá lo lắng, chỉ cần điều chỉnh lại một chút là bé lại có thể an tâm ăn uống. Mặc dù vậy, đôi khi vì thiếu hiểu biết, đôi khi vì quá lo lắng cho con mà các mẹ lại nghĩ rằng những biểu hiện trên là do trẻ bị bất dung nạp lactose. TUY NHIÊN NHẬN BIẾT ĐÓ LÀ BÉ KHÔNG TĂNG CÂN, ỐM YẾU.

Trước khi quyết định chuyển từ bú sữa mẹ hoặc bú sữa bột bình thường sang bú sữa công thức đặc biệt cho trẻ bất dung nạp lactose, mẹ cần phải xác định rõ, liệu con có thực sự bị bất dung nạp hay không ? Nếu chỉ là quá tải lactose thì mẹ không cần thiết phải đổi sữa bột cho con, còn nếu đó thực sự là bất dung nạp lactose thì điều mẹ nên làm luôn và ngay là tìm được loại sữa công thức thích hợp với bé.

Hiện nay tại Genplus, chúng tôi quan tâm tới sức khỏe của thế hệ tương lai. Trung tâm có thể xét nghiệm để phát hiện sớm bệnh Không dung nạp Lactose, cha mẹ có thể sớm phát hiện và thay đổi khẩu phần ăn cho các bé với mức giá thấp hơn giá trị mà chúng tôi mang lại cho cộng đồng.